Zapraszamy słuchaczy w muzyczną podróż do hiszpańskiej Galicji. Ten autonomiczny region o bardzo bogatej kulturze, pięknie przyrody i wspaniałych zabytkach, z których najbardziej chyba znanym jest Sanktuarium Santiago de Compostela, do którego zmierzają pielgrzymi po słynnym muszelkowym szlaku z całej Europy, posiada także wielkie tradycje muzyczne.
Turyści odwiedzający miasta galicyjskie mogą często mieć przyjemność zobaczenia niezwykłych, barwnych widowisk i posłuchania pieśni i tańców z tego regionu.
Obok tej ciągle żywej tradycji mamy też wspaniałe średniowieczne zabytki muzyczne związane z Galicją, do których sięgają miłośnicy muzyki dawnej, a chodzi m.in. zbiory takie jak Cantigas de Santa Maria, zapisane w języku galego medieval (zwanym też galicyjsko-portugalskim).
Powstałe na dworze króla Alfonsa X Mądrego (1221-1284), średniowiecznego króla Kastylii, której częścią była wtedy dzisiejsza Galicja, stanowią cenne świadectwo mentalności religijnej człowieka średniowiecznego, który obcuje z Sacrum w sposób bezpośredni, dotykalny. Historie zawarte w Cantigas, mają barwną treść i siłę ekspresji, która przemawia do współczesnego słuchacza.
Spośród przeszło czterystu kantyczek wybraliśmy zaledwie kilka tych, które opisują cudowne wybawienia m.in. od paraliżu, pasożytów, przywrócenie do życia topielca. To wszystko dzieje się za sprawą Najświętszej Maryi Panny, a w tle opowieści często pojawia się motyw pielgrzymkowy związany Santiago czy Lugo (innego miasta galicyjskiego), gdzie chorzy i sparaliżowani mają nadzieję na łaskę uzdrowienia.
Zespół Ars Nova wykona na koncercie Cantigas w tłumaczeniu na język polski, po to by przybliżyć słuchaczom barwną treść utworów.
Kantyczki śpiewane i grane przeplatane są tradycyjnymi tańcami galicyjskimi. Niektóre z nich są prawdziwymi przebojami znanymi z licznych wykonań i nagrań zespołów oraz solistów kultywujących hiszpańską, galicyjską i europejską tradycję muzyczną.
Program:
*Muiñeira de Ponte Sampaio
*Muiñeira de Lugo
Cantigas de Santa Maria – Alfonso X el Sabio ok. 1240 r.
Kantyczka 221 – O tym jak Maryja uzdrowiła królewicza don Fernando
Kantyczka 111 – O cudownym uzdrowieniu topielca
*Muiñeira de Cabana
Kantyczka 77 – O cudownym uzdrowieniu kobiety z Lugo
*Muiñeira de Chantada
*Muiñeira de Freixido
Kantyczka 253 – O młodzieńcu idącym do Santiago
*Mazurca Galega
*Marcha procesional de San Benito
Kantyczka 166 – O cudownym uzdrowieniu z paraliżu
*Tradycyjna melodia galicyjska
Wykonawcy:
Katarzyna Bienias – sopran
Zespół Instrumentów Dawnych Ars Nova
Marta Zalewska – skrzypce renesansowe, śpiew
Joanna Nogla – fidel, śpiew
Adela Czaplewska – viola da gamba
Anna Górna – cymbały, bęben
Krzysztof Owczynik – instrumenty dęte, lira korbowa, śpiew, recytacje, słowo o muzyce, kierownik artystyczny
Katarzyna Bienias
Edukację muzyczną rozpoczęła od nauki gry na fortepianie w wieku 8 lat. Jest absolwentką PSM I i II st. w Łodzi, którą ukończyła pod kierunkiem prof. Zbigniewa Lasockiego. Studia na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie ukończyła z wyróżnieniem w klasie śpiewu klasycznego ad. Jolanty Janucik. Jako stypendystka programu Erasmus doskonaliła swój warsztat wokalny pod okiem wybitnych śpiewaków oraz pedagogów z Włoch m.in. u prof. Gabrielli Munari i Elisabetty Andreani. Uczestniczyła w licznych kursach wokalnych prowadzonych przez muzyków i śpiewaków wielkiego formatu jak Ingrid Kremling, Christian Elssner czy Bobby McFerrin. Jest laureatką drugiej nagrody międzynarodowego konkursu wokalnego w Legnago (Włochy). Zadebiutowała na deskach Warszawskiej Opery Kameralnej w przedstawieniu „L’amante di tutte” B. Galuppiego. Współpracuje z wieloma instytucjami kulturalnymi, takimi jak: Teatr Polski w Warszawie, Filharmonia Narodowa, Operetka im. Jana Kiepury w Warszawie oraz zespołami: La Tempesta, ProModern, Il Canto. Wielokrotnie udzielała swojego głosu na potrzeby nagrań studyjnych na płyty (m.in. Śpiewniki” wyd. przez Muzeum Powstania Warszawskiego) oraz do filmów („Jan Paweł II. Szukałem Was”, „Bitwa Warszawska 1920”, „Papusza”). Nagrała płytę z pieśniami Macieja Małeckiego (partia fortepianu). Jako solistka koncertuje w kraju i za granicą. Jej repertuar obejmuje szeroki zakres utworów – od renesansu po muzykę współczesną.
Ars Nova
Zespół instrumentów dawnych Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego istnieje od 1981 roku Kierują nim Krzysztof Owczynik i Jacek Urbaniak. Ars Nova specjalizuje się w muzyce europejskiej XIII-XVI w. i należy do czołowych grup tego rodzaju w Polsce. Zespół występował w najważniejszych salach koncertowych w kraju i za granicą. Do najważniejszych osiągnięć fonograficznych zespołu należą premierowe nagrania wielu dzieł muzyki polskiego średniowiecza i renesansu. Zespół otrzymał wiele nominacji oraz nagrodę fonograficzną Fryderyk ’96 za płytę z muzyką polskiego renesansu Melodie na psałterz polski Mikołaja Gomółki. Zespół współpracował z wybitnymi polskimi śpiewakami i aktorami: Andrzejem Hiolskim, Jerzym Artyszem, Jadwigą Rappe, Wojciechem Siemionem, Zofią Rysiówną, Gustawem Holoubkiem, Jerzym Zelnikiem, Teresą Budzisz-Krzyżanowską, Jakubem Józefem Orlińskim. W ciągu ponad 40 lat działalności Ars Nova zagrała ok. 800 koncertów w kraju i za granicą oraz nagrała ponad 30 płyt CD: m.in. Muzyka Polskiego Renesansu, Muzyka Polskiego Średniowiecza, Dzieła wszystkie Mikołaja z Radomia, Cypriana Bazylika, Pieśni sefardyjskie, Pieśni kurpiowskie, Pieśni raszyńskie. Ars Nova brała też udział w spektaklach Opery Narodowej (Ludus Danielis, Jadwiga Królowa Polska) i Warszawskiej Opery Kameralnej (Cantigas de Santa Maria). Ars Nova wykonuje także utwory współczesne i utwory inspirowane muzyką ludową. Zespół otrzymał odznaczenie Zasłużony dla Kultury Polskiej.
fot. Dariusz Osiecki